Συναισθηματική αυτορρύθμιση: Παρατηρώντας τα μοτίβα διαχείρισης των εντόνων αρνητικών συναισθημάτων

Κανένας μας δεν έχει ανοσία στον πόνο. Είμαστε φτιαγμένοι να αποφεύγουμε ότι βρίσκουμε δυσάρεστο και να προσεγγίζουμε ότι μας ευχαριστεί. Είναι το ένστικτο της επιβίωσης.

Πολλές φορές όμως όταν αυτό παίρνει μια μορφή συστηματικής αποφυγής των δύσκολων συναισθημάτων που έχουμε και μια παρορμητική αναζήτηση ενός συναισθηματικού παυσίπονου, αρχίζουμε να υποφέρουμε αντί απλά να πονάμε. Μπορεί να νιώσουμε λίγο καλύτερα για μερικές στιγμές, αλλά μακροπρόθεσμα θα πονέσουμε πολύ περισσότερο. Μπορεί να μας κοστίσει κάτι σημαντικό και να μας απομακρύνει από το να συνδεθούμε με τον εαυτό μας, να γιάνουμε ό,τι μας έχει πονέσει και να προχωρήσουμε.

Μερικά από αυτά τα συναισθηματικά παυσίπονα είναι το φαγητό, το αλκοόλ, οι αγορές, το μη συνειδητό σεξ, η συνεχής αναζήτηση της επιβεβαίωσης και του θαυμασμού από τους άλλους, οι αλλεπάλληλες φαντασιώσεις για έναν/ μια ιδανικό/ή σύντροφο που θα έρθει και μαγικά θα μας σώσει από τον πόνο μας.

Φυσικά πολλά από τα παραπάνω είναι και απολαύσεις που κάνουν τη ζωή μας πιο ωραία. Έχει σημασία όμως η θέση από την οποία τα προσεγγίζουμε. Είναι από τη θέση της επιθυμίας ή από τη θέση της αγωνίας και της ανάγκης να μουδιάσουμε τα έντονα αρνητικά συναισθήματα; Εάν είναι το δεύτερο, τότε οι πιθανότητες είναι ότι δεν θα νιώσουμε τόσο το αίσθημα της απόλαυσης, θα έχει περισσότερο την αίσθηση του καταναγκασμού. Μπορεί επίσης μετά να νιώθουμε ενοχές, θυμό ή να αναρωτιόμαστε γιατί κάναμε κάτι και να μετανιώνουμε.

Εάν συμβαίνει κάτι τέτοιο, χωρίς επικριτικότητα, και με πολύ κουράγιο, γιατί δεν είναι εύκολο, το παρατηρούμε. Είναι η αρχή, για να σπάσουμε ένα μοτίβο συμπεριφοράς που μπορεί τελικά περισσότερο να μας ταλαιπωρεί παρά να μας βοηθάει.

Ένας τρόπος να καταλάβουμε για αρχή εάν έχουμε τέτοια μοτίβα αποφυγής του πόνου είναι να δημιουργήσουμε μια μικρή παύση και να ρωτήσουμε:

- Αυτό είναι κάτι που επιθυμώ ή υποφέρω συναισθηματικά και θέλω κάτι να μουδιάσει τον πόνο;

- Είναι πραγματικά καλή ιδέα; Εάν εξακολουθώ να το πιστεύω μετά από 48 ώρες, θα το κάνω.

Όλο αυτό δεν είναι εύκολο. Χρειάζεται υπομονή και πολλή συμπόνια για τον εαυτό μας.